Από τη δράση στην ηχητική υφή

Γενικά

Η Δραση/Υφη είναι ένα έργο ηχητικής τέχνης. Το κοινό μπορεί να συμμετάσχει χρησιμοποιώντας φορητές ηλεκτρονικές συσκευές που διαθέτουν φυλλομετρητή ιστοσελίδων και κάμερα. Ο ήχος του έργου διαμορφώνεται απο τον ήχο στις συσκευές των συμμετεχόντων και τους ήχους του περιβάλλοντος.

Στην αρχική ιστοσελίδα του έργου προβάλλεται το σήμα από την κάμερα της συσκευής. Σαρώνοντας την εικόνα

εμφανίζεται ένας διακόπτης. Με τον διακόπτη αυτό, ο χρήστης μπορεί να ξεκινά ή να σταματά έναν ήχο. Η κίνηση γύρω από την επιφάνεια σάρωσης επηρεάζει το ηχόχρωμα του παραγόμενου ήχου.

Η Δραση/Υφη οριοθετεί μια δυναμική διαδικασία αλληλεπίδρασης και ήχου. Το νόημα αυτής κατασκευάζεται και μετασχηματίζεται από κάθε μεμονωμένο χρήστη καθώς αλληλεπιδρά με το έργο. Σε αυτό το πλαίσιο, το έργο καθορίζει ένα περίπλοκο σύστημα.

Η Δραση/Υφη ως περίπλοκο σύστημα

Περίπλοκο σύστημα καλείται ένα σύστημα που αποτελείται από ενεργά στοιχεία που αλληλεπιδρούν μέσα σε ένα περιβάλλον. Τα ενεργά στοιχεία καλούνται πράκτορες. Το ρόλο ενός πράκτορα μπορεί να παίξει ο,τιδήποτε έμβιο ή άβιο ορίζει ένα διακριτό στοιχείο με την ικανότητα της δράσης μέσα στο περιβάλλον και της αντίδρασης σε ερεθίσματα από το περιβάλλον. Ένα κοινό χαρακτηριστικό των περίπλοκων συστημάτων είναι η ανάδυση μοτίβων συλλογικής συμπεριφοράς. Τα μοτίβα αυτά δεν προκαθορίζονται στους τρόπους δράσης και αντίδρασης κάθε μεμονωμένου πράκτορα, αλλά είναι αποτέλεσμα του συνόλου των αλληλεπιδράσεων. Ιδιαίτερη κατηγορία συστημάτων αποτελούν τα περίπλοκα προσαρμόσιμα συστήματα. Σ' αυτά, οι πράκτορες έχουν, επιπλέον, την ικανότητα να αλλάζουν και να προσαρμόζουν τη συμπεριφορά τους βάσει της εμπειρίας τους.

Η Δραση/Υφη είναι ένα περίπλοκο σύστημα. Το περιβάλλον ορίζεται ως η υπέρθεση του χώρου παρουσίασης και του ιστοχώρου του έργου. Οι πράκτορες του συστήματος ορίζονται ως οι επισκέπτες του ιστοχώρου που μπορούν να δράσουν στο φυσικό χώρο παρουσίασης με τις παρακάτω ενέργειες:

  • ακρόαση του ήχου,
  • κίνηση γύρω από την επιφάνεια σάρωσης,
  • τροποποίηση του ηχοτοπίου με την παραγωγή ήχου στην ιστοσελίδα του έργου.

Βρόγχοι ανάδρασης σχηματίζονται μέσω της ακοής. Οι συμμετέχοντες έχουν τη δυνατότητα να τροποποιούν τη δράση τους σε συνάρτηση με το συνολικό ήχο, τη δράση άλλων συμμετεχόντων και τις προσδοκίες τους για το ηχητικό αποτέλεσμα.

Ηχητικά χαρακτηριστικά του έργου

Η Δραση/Υφη αξιοποιεί διακροτήματα για τη δημιουργία μιας πλούσιας υφής γεμάτης ηχητικούς ιριδισμούς. Με το διακόπτη που εμφανίζεται στην ιστοσελίδα του έργου, οι συμμετέχοντες ξεκινούν ή σταματούν έναν ήχο. Η συχνότητα του παραγώμενου τόνου βρίσκεται κοντά σε μια βασική συχνότητα. Η βασική συχνότητα είναι η ίδια σε όλες τις συσκευές. Κίνηση γύρω από την επιφάνεια σάρωσης, αντιστοιχεί σε απόκλιση από τη βασική συχνότητα. Η μέγιστη απόκλιση είναι ±1 ημιτόνιο. Η θέση των συμμετεχόντων γύρω από την επιφάνεια σάρωσης μπορεί να οδηγήσει σε διακροτήματα. Αλλάζοντας της θέση τους, επηρεάζουν τα ρυθμικά μοτίβα που δημιουργούν οι συνηχήσεις.

Η Δραση/Υφη ορίζει τοπικότες ήχου. Πρόκειται για ηχητικές παραμορφώσεις ή γεγονότα που είναι αντιληπτά σε περιορισμένες περιοχές του περιβάλλοντος. Δημιουργούνται λόγω της απορρόφησης του ήχου από τα σώματα των συμμετεχόντων και τα υλικά γύρω από την επιφάνεια σάρωσης, καθώς και της σχετικής θέσης των ακροατών.

Το ηχοτοπίο από τον χώρο παρουσίασης είναι μέρος του έργου. Οι ακροατές καλούνται να το αφουγκραστούν. Η ακουστική εμπειρία που προσφέρει το έργο είναι μια δυναμική διαδικασία όπου ο ακροατής μετατοπίζει την προσοχή του από και προς τον ήχο της συσκευής του, τον ήχο από όλες τις συσκευές, το περιβάλλων ηχοτοπίο.

Χειρονομία, δράση, υφή

Η Δραση/Υφη αναπτύσσεται μεταφορικά γύρω από την πράξη της χειρονομίας που συνεπάγεται την παραγωγή ήχου. Τέτοιες χειρονομίες είναι, για παράδειγμα, το χτύπημα του χεριού στο τραπέζι, το σύρσιμο ενός ξύλινου αντικειμένου πάνω σε μια μεταλλική επιφάνεια, το τράβηγμα με την πένα της χορδής στην κιθάρα κ.ο.κ. Στο ηχητικό αποτέλεσμα μιας τέτοιας ενέργειας αποτυπώνονται τα φυσικά χαρακτηριστικά και ο χαρακτήρας της επαφής των υλικών. Έτσι, υπάρχει μια διαφορετική ακουστική ποιότητα στο σύρσιμο ενός ξύλινου αντικειμένου σε μια μεταλλλική επιφάνεια, από το κτύπημα μια πέτρας σε μια μεταλλική επιφάνεια.

Ιδιαίτερα, το έργο μετατοπίζει το ενδιαφέρον του από την εκούσια χειρονομία που αποσκοπεί στην παραγωγή ήχου, στη δράση που συνεπάγεται την εξερεύνηση ή τροποποίηση ενός συνολικού ήχου. Ως δράση, ορίζεταιη εκδήλωση της θέλησης του ατόμου, σε μια σειρά από πράξεις που αποσκοπούν σε κάτι”. Στη Δραση/Υφη οι δράσεις που οδηγούν στη μεταβολή του ήχου, ορίζονται από τις ενέργειες και την αλληλεπίδραση των πρακτόρων του περίπλοκου συστήματος. Η μετάβαση στη δράση, υποκαθιστά τη χειρονομία και την επαφή υλικών που αυτή συνεπάγεται, με την κίνηση, τις ενέργειες και την αλληλεπίδραση των συμμετεχόντων γύρω από την επιφάνεια σάρωσης.

Η διάρθρωση των ηχητικών συμβάντων καθορίζει την υφή του έργου. Ήχοι από τις συσκευές των συμμετεχόντων και το περιβάλλον, συμπλέκονται σε μια δυναμική διαδικασία ακρόασης και δράσης.

ΕΝΑΡΞΗ

Συντελεστές

Τάσος Τσεσμετζής: Εννοιολογικός σχεδιασμός, σχεδιασμός πολυμέσων και ανάπτυξη εφαρμογής.

Σταυρούλα Στασινού: Visual direction και σχεδιασμός ιστοσελίδας.